Als ondernemer is je bedrijf je leven. Je werkt dag en nacht om je onderneming verder uit te bouwen en je droom werkelijkheid te maken. Je leeft voor je klanten, medewerkers en je partners. Maar er komt een tijd voor andere ambities, op pensioen gaan ... Dat betekent echter niet dat het bedrijf moet ophouden te bestaan. Wil je je bedrijf verder laten bloeien? Dan kan je het overlaten aan anderen, of misschien zelfs je kinderen: de mooiste bekroning van je eigen droom.
Neem voldoende tijd
Of je nu je bedrijf overdraagt aan derden of aan iemand in je familie, houd er rekening mee dat de transitie naar de volgende generatie tijd vergt.
Als oprichter heb jij de onderneming van ‘scratch’ opgebouwd en met vallen en opstaan moeten leren. Jouw bedrijf is doorheen de jaren gegroeid tot wat het nu is. Voor de volgende generatie is de overname een spannende uitdaging, maar na de eerste opwinding volgt vaak de realisatie van de enorme verantwoordelijkheid. Hoe kunnen zij jouw rol overnemen? Enerzijds moeten ze zoveel taken en ervaring in hun hoofd van vandaag op morgen overnemen, anderzijds zien ze ook een berg aan kennis en expertise vertrekken.
Het is cruciaal om op tijd het gesprek aan te gaan; vooral binnen een familiebedrijf. Daarbij is het belangrijk de interne processen en externe relaties duidelijk in kaart te brengen. Met jou als mentor kunnen taken en verantwoordelijkheden zorgvuldig worden verdeeld en geleidelijk worden overgedragen. Dit maakt dat de overgang voor de nieuwe generatie geleidelijk aan gebeurt en de 'berg' makkelijker te beklimmen. Het klinkt simpel, maar het moeilijkste deel kan voor jou zijn: het loslaten. Loslaten, en leren coachen, is jouw grootste uitdaging. Wanneer je dit goed aanpakt, komt er een moment dat je merkt dat het bedrijf ook zonder jou goed draait; dat is het teken dat het tijd is voor de volgende stap.
Of je nu kiest om het bedrijf volledig over te laten of nog een rol binnen het bedrijf wilt behouden, het is essentieel om dit tijdig te regelen. Wacht niet te lang, anders loop je het risico dat je de afbouw niet helemaal naar jouw wensen kan uitvoeren. Dit kan betekenen dat het bedrijf afhankelijk blijft van jouw inbreng, wat vooral bij een verkoop de waardering kan schaden en je kan dwingen tot een ongewenste samenwerking met de overnemer. Het is belangrijk om dergelijke scenario's te vermijden.
Besteed voldoende aandacht aan de waardering van je bedrijf
Een goed georganiseerd bedrijf dat zelfstandig kan opereren, verhoogt vaak de waarde bij een bedrijfswaardering. Daarom is het cruciaal om je organisatie op orde te hebben voordat je het verkoopproces ingaat. Een potentiële koper die merkt dat er nog veel werk aan de winkel is, zal voorzichtiger zijn met zijn investering en je mogelijk meer betrekken bij de toekomstplannen van het bedrijf. Zorg er dus voor dat je tijdig begint met het verbeteren van je bedrijf, zodat het niet lijkt op een laatste poging om de waarde op te poetsen, maar dat je een echte positieve trend kunt laten zien.
Bij een familieoverdracht, vooral als sommige kinderen wel en andere niet deelnemen in het bedrijf, is het essentieel om de familiale rollen duidelijk te definiëren. Dit voorkomt verwarring over eigendom en betrokkenheid bij het bedrijf. Het is belangrijk dat iedereen weet wat zijn of haar invloed en verantwoordelijkheden zullen zijn wanneer jij de leiding overdraagt. Zo leg je een solide basis voor het toekomstige 'team 2.0'.
Best breng je de ambities en vaardigheden van iedereen duidelijk in kaart om zo het gepaste instap-, groei- en ook uitstappaden uit te werken. Dit zorgt voor heldere verwachtingen en kan je (hopelijk) op meer steun rekenen bij de uitvoering van het plan. Ook voor de waardering is dit belangrijk. De kinderen, die in een instapregeling treden en zich gaan smijten om in hun nieuwe rol te komen en het bedrijf te laten groeien, mogen niet bestraft worden voor hun goede werk omdat de waarderingsafspraken te laat in het proces gemaakt worden. Voor degenen die niet actief bijdragen maar wel eigendom ontvangen, moet er een evenwichtige benadering zijn.
Plan je een (familiale) bedrijfsoverdracht?
Een bedrijfsoverdracht is een complexe situatie en bestaat uit een aantal belangrijke acties die je best van in het begin van je traject bepaalt. Het is daarom verstandig je in dit proces te laten bijstaan door een externe en neutrale partij. Ameleo ondersteunt en begeleidt dagelijks ondernemers die hun bedrijf willen overlaten. Samen bespreken we jouw situatie en visie en gaan we op zoek naar een passende strategie op maat.
Het is verstandig om bij complexe situaties hulp in te roepen van een externe partij zoals Ameleo, die gespecialiseerd is in het begeleiden van dergelijke processen en samen met jou een strategie op maat kan ontwikkelen.
We delen graag onze inzichten om jouw kennis rond groei en verandering te verruimen.
